Chưa phân loại
Hoành phi câu đối và những mẫu câu phổ biến trên hoành phi
Th6
Bộ hoành phi câu đối là một phần không thể thiếu trong không gian thờ cúng tâm linh của gia đình Việt. Ngoài việc làm đẹp và trang nghiêm cho không gian thờ cúng, bộ Hoành phi câu đối còn mang đến vận may và lời chúc phúc cho gia chủ và tất cả thành viên trong gia đình. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ giới thiệu những mẫu hoành phi câu đối phổ biến và ý nghĩa, cũng như cách sử dụng của chúng.
Hoành phi câu đối là gì?
Hoành phi câu đối là một loại vật dụng trang trí trong không gian thờ cúng, được đặt ngang. Hoành phi là cách đọc Hán Việt của chữ 橫扉 trong tiếng Trung Quốc. Ngoài ra, còn có loại Hoành phi được gọi là Liễn thờ, có hình dạng giống cuốn thư câu đối gỗ lớn. Cả Hoành phi và Liễn thờ đều là những bức tranh chữ và đã được sử dụng trong các gia đình từ lâu đời.
Trên bề mặt của hoành phi câu đối là những mẫu câu và câu đối hay và ý nghĩa. Câu đối hay còn được gọi là đối liên, xuất phát từ văn hóa Trung Hoa. Đây là những câu thơ ngắn, thường đi theo thể thức đối đôi. Các câu đối thường được sử dụng trong thờ cúng nhằm biểu đạt ý nghĩa, tư tưởng hoặc lời chúc cho gia chủ.
Hoành phi câu đối thường được chế tác từ gỗ, với chữ được khắc lên và được phủ sơn ta, sơn vecni, sơn bóng, sơn son thếp vàng, hoặc thếp bạc.
Ý nghĩa của hoành phi câu đối
Hoành phi câu đối là một yếu tố truyền thống quan trọng trong nghệ thuật trang trí và tín ngưỡng của người Việt Nam. Xuất phát từ Trung Quốc, hoành phi câu đối đã trải qua quá trình thích nghi và phát triển riêng biệt trong văn hóa Việt Nam, mang đến những ý nghĩa sâu sắc và độc đáo.
Trước tiên, hoành phi câu đối được sử dụng để trang trí trong các không gian tôn giáo như nhà thờ, đền đài, chùa chiền, miếu miếu, Bằng cách sắp xếp hoành phi câu đối trong không gian này, nó tạo ra một môi trường linh thiêng và tôn nghiêm, góp phần tạo nên điểm nhấn văn hóa và tâm linh của người Việt.
Một ý nghĩa quan trọng khác của hoành phi câu đối là mang lại may mắn và phúc lợi. Tương tự như trong truyền thống Trung Quốc, người Việt cũng tin rằng hoành phi câu đối có khả năng đem lại may mắn, phúc lợi và tài lộc cho gia đình hoặc cộng đồng. Do đó, trong các dịp lễ tết và các sự kiện quan trọng, việc treo hoành phi câu đối trở thành một phong tục nhằm mang lại niềm vui và thành công cho mọi người.
Hoành phi, câu đối còn thể hiện sự đoàn kết gia đình và lòng biết ơn đối với tổ tiên. Trong các dịp lễ hội và giỗ tổ, hoành phi và câu đối được treo lên để tôn vinh và kính trọng tổ tiên, gắn kết các thế hệ trong gia đình. Điều này không chỉ thể hiện lòng biết ơn và tôn trọng đối với tổ tiên mà còn khẳng định sự đoàn kết, sự gắn bó trong gia đình.
Thêm vào đó, hoành phi và câu đối còn được coi là một biểu tượng để bảo vệ và trấn áp những linh hồn xấu, ma quỷ hoặc sự xâm phạm của các yếu tố tiêu cực. Theo tín ngưỡng dân gian, hoành phi câu đối có khả năng đem lại bình an và hạnh phúc cho gia đình, đồng thời đuổi xa những điều xấu xa và mang đến sự bảo vệ.
Với ý nghĩa sâu sắc và giá trị tâm linh, hoành phi và câu đối không chỉ là một vật phẩm trang trí mà còn là biểu tượng của lòng thành kính và sự tôn trọng đối với tổ tiên, cũng như mang lại may mắn và sự bảo vệ cho gia đình.
Chất liệu
Hoành phi câu đối làm từ gỗ và sơn son thếp vàng là những chất liệu phổ biến được sử dụng để chế tác Bộ Hoành Phi và Câu Đối. Chữ viết trên hoành phi thường sử dụng chữ Hán hoặc Hán Nôm, thể hiện sự truyền thống và tinh tế trong thiết kế.
Hoành phi câu đối bằng gỗ có nhiều ưu điểm nổi bật, đó là lý do tại sao nó được nhiều người ưa chuộng trong việc trang trí không gian thờ cúng và mang ý nghĩa phong thủy. Dưới đây là một số ưu điểm của hoành phi câu đối bằng gỗ:
- Tự nhiên và gần gũi: Gỗ là một chất liệu tự nhiên, mang đến sự gần gũi và ấm cúng trong không gian thờ cúng. Gỗ tự nhiên có vẻ đẹp tự nhiên và màu sắc ấm áp, tạo nên một không gian thân thiện và ấm cúng cho gia đình.
- Dễ đục đẽo và tạo hình: Gỗ có tính chất dễ đục đẽo và tạo hình, cho phép người nghệ nhân thể hiện sự khéo léo và tinh tế trong việc chế tác hoành phi câu đối. Điều này giúp tạo ra những mẫu hoành phi gỗ tinh xảo với các chi tiết mỹ thuật phức tạp và tinh tế.
- Độ bền cao: Khi chọn gỗ chất lượng và được xử lý đúng cách, hoành phi câu đối bằng gỗ có độ bền cao. Gỗ không mọt và giữ được hình dạng vững chắc sau thời gian sử dụng, không bị cong vênh hay bị tác động của môi trường.
- Đa dạng về loại gỗ: Hiện nay, có rất nhiều loại gỗ được sử dụng để chế tác hoành phi câu đối. Mỗi loại gỗ mang đến vẻ đẹp và màu sắc riêng, cho phép lựa chọn theo sở thích cá nhân và phong cách trang trí. Một số loại gỗ phổ biến trong chế tác hoành phi câu đối gồm gỗ hương, gỗ mít, gỗ gõ, gỗ dụ và nhiều loại gỗ khác. Mỗi loại gỗ mang đến một vẻ đẹp và cảm nhận riêng, tạo điểm nhấn độc đáo cho không gian thờ cúng.
Tuy nhiên, khi lựa chọn mua hoành phi và câu đối bằng gỗ, cần chú ý chọn những mẫu sản phẩm từ gỗ chất lượng. Điều này đảm bảo rằng hoành phi câu đối sẽ không gặp vấn đề cong vênh hay bị tác động của môi trường. Nên lựa chọn những sản phẩm từ gỗ chất lượng, được gia công kỹ càng và bảo quản đúng cách để đảm bảo sự bền vững và đẹp mắt của hoành phi câu đối trong thời gian dài.
Ngoài gỗ, hoành phi, câu đối cũng có thể được chế tác bằng đồng. Với chất liệu đồng, các chi tiết hoa văn trên hoành phi được chạm khắc cầu kỳ và sắc nét, mang đến vẻ đẹp sang trọng và tinh tế. Trang trí trên bề mặt của hoành phi bằng đồng thường bao gồm tứ linh (long, ly, quy, phụng) hoặc tứ thời (mai, lan, cúc, trúc), hình mặt trời, mặt trăng, vân mây và các yếu tố phong thủy khác.
Với sự đa dạng về chất liệu, hoành phi câu đối có thể được chia thành hai loại chính: hoành phi, câu đối gỗ và hoành phi câu đối làm từ các chất liệu khác. Lựa chọn chất liệu phù hợp cho hoành phi câu đối phụ thuộc vào sở thích cá nhân, không gian thờ cúng và điều kiện kinh tế của gia đình. Dù là gỗ hay đồng, quan trọng nhất là đảm bảo chất lượng sản phẩm, mang tính thẩm mỹ và ý nghĩa sâu sắc trong không gian thờ cúng.
Những mẫu hoành phi thường dùng
Những mẫu hoành phi tại Nhà thờ Tổ Đình và Miếu
- Hán Nôm: 万古英灵 – Hán Việt: Vạn Cổ Anh Linh – Ý nghĩa: Muôn thủa linh thiêng
- Hán Nôm: 护国庇民 – Hán Việt: Hộ Quốc Tí Dân – Ý nghĩa: Bảo vệ nước, che chở dân
- Hán Nôm: 追年前恩 – Hán Việt: Truy Niệm Tiền Ân – Ý nghĩa: Tưởng nhớ ơn xưa
- Hán Nôm: 留福留恩 – Hán Việt: Lưu Phúc Lưu Ân – Ý nghĩa: Lưu giữ mãi ơn đức
- Hán Nôm: 海德山功 – Hán Việt: Hải Đức Sơn Công – Ý nghĩa: Công đức như biển rộng núi cao
- Hán Nôm: 祭神如神在– Hán Việt: Tế Thần Như Thần Tại – Ý nghĩa: Tế thần như thần đang sống
- Hán Nôm: 事死如事生 – Hán Việt: Sự Tử Như Sự Sinh – Ý nghĩa: Thờ sau khi thác cũng như sau khi sống
B Mẫu Hoành phi tại Bàn thờ gia tiên và Nhà thờ tiểu chi
- Hán Nôm: 德流光 – Hán Việt: Đức Lưu Quang – Ý nghĩa: Đức độ tỏa sáng
- Hán Nôm: 福来成– Hán Việt: Phúc Lai Thành – Ý nghĩa: Phúc sẽ tạo nên
- Hán Nôm: 福满堂 – Hán Việt: Phúc Mãn Đường – Ý nghĩa: Phúc đầy nhà
- Hán Nôm: 木本水源 – Hán Việt: Mộc Bản Thủy Nguyên – Ý nghĩa: Cây có gốc, nước có nguồn
- Hán Nôm: 饮和思源 – Hán Việt: Ẩm Hà Tư Nguyên – Ý nghĩa: Uống nước nhớ nguồn
- Hán Nôm: 有开必先 – Hán Việt: Hữu Khai Tất Tiên – Ý nghĩa: Có mở mang hiển đạt là nhờ phúc ấm đời xưa
- Hán Nôm: 克昌厥后 – Hán Việt: Khắc Xương Quyết Hậu – Ý nghĩa: Thịnh vượng cho đời sau
- Hán Nôm: 光前裕后 – Hán Việt: Quang Tiền Dụ Hậu – Ý nghĩa: Làm rạng rỡ đời trước, nêu gương sáng cho đời sau
- Hán Nôm: 善最乐 – Hán Việt: Thiện Tối Lạc – Ý nghĩa: Làm điều lành được vui nhất
- Hán Nôm: 必有兴 – Hán Việt: Tất Hữu Hưng – Ý nghĩa: Ắt sẽ hưng thịnh
- Hán Nôm: 百忍泰和 – Hán Việt: Bách Nhẫn Thái Hòa – Ý nghĩa: Trăm điều nhịn nhau giữ được hòa khí
- Hán Nôm: 百福骈溱 – Hán Việt: Bách Phúc Biền Trăn – Ý nghĩa: Trăm phúc dồi dào
- Hán Nôm: 五福临门 – Hán Việt: Ngũ Phúc Lâm Môn – Ý nghĩa: Năm phúc vào cửa: phú, quý, thọ, khang, ninh
- Hán Nôm: 积善余庆 – Hán Việt: Tích Thiện Dư Khánh – Ý nghĩa: Làm điều thiện sẽ được hưởng tốt lành
- Hán Nôm: 忠厚家声 – Hán Việt: Trung Hậu Gia Thanh – Ý nghĩa: Nếp nhà trung hậu
- Hán Nôm: 庆留苗裔 – Hán Việt: Khánh Lưu Miêu Duệ – Ý nghĩa: Điều tốt lành giữ lại cho đời sau
- Hán Nôm: 永绵世泽 – Hán Việt: Vĩnh Miên Thế Trạch – Ý nghĩa: Ân trạch tổ tiên kéo dài nhiều đời sau
- Hán Nôm: 万古长春 – Hán Việt: Vạn Cổ Trường Xuân – Ý nghĩa: Muôn thuở vẫn còn tươi tốt
Mẫu Hoành phi dùng trong trướng mừng, trang trí hay chúc tụng
- Hán Nôm: 福禄寿成 – Hán Việt: Phúc Lộc Thọ Thành – Ý nghĩa: Được cả phúc, lộc, thọ; mừng thọ
- Hán Nôm: 家门康泰 – Hán Việt: Gia Môn Khang Thái – Ý nghĩa: Cửa nhà rạng rỡ yên vui
- Hán Nôm: 和风瑞气 – Hán Việt: Hòa Phong Thụy Khí – Ý nghĩa: Gió êm dịu, khí ấm nồng
- Hán Nôm: 兰桂腾芳 – Hán Việt: Lan Quê Đằng Phương – Ý nghĩa: Ý mừng nhà con cháu đông đúc, sum vầy
- Hán Nôm: 增财进禄 – Hán Việt: Tăng Tài Tiến Lộc – Ý nghĩa: Được hưởng nhiều tài lộc
- Hán Nôm: 寿星辉 – Hán Việt: Thọ Tinh Huy Sao thọ chiếu sáng
- Hán Nôm: 斗星高 – Hán Việt: Đẩu Tinh Cao – Ý nghĩa: Sao đẩu cao (Sao đẩu là biểu tượng thầy giáo)
- Hán Nôm: 寿曜长辉 – Hán Việt: Thọ Diệu Trường Huy – Ý nghĩa: Sao thọ chiếu sáng lâu dài
- Hán Nôm: 寿进康期 – Hán Việt: Thọ Tiến Khang Kỳ – Ý nghĩa: Chúc mạnh khỏe sống lâu muôn tuổi
- Hán Nôm: 春松永茂 – Hán Việt: Xuân Tùng Vĩnh Mậu – Ý nghĩa: Cây thông mùa xuân tươi tốt mãi
- Hán Nôm: 龟鹤长春 – Hán Việt: Quy Hạc Trường Xuân – Ý nghĩa: Tuổi xuân dài như rùa và hạc
- Hán Nôm: 海屋添筹 – Hán Việt: Hải Ốc Thiêm Trù – Ý nghĩa: Chúc mừng thêm tuổi
- Hán Nôm: 喧和岁月 – Hán Việt: Huyên Hòa Tuế Nguyệt – Ý nghĩa: Tháng năm đầm ấm, tươi vui
- Hán Nôm: 寿脉延长 – Hán Việt: Thọ Mạch Diên Trường – Ý nghĩa: Mạch thọ kéo dài
- Hán Nôm: 百年皆老 – Hán Việt: Bách Niên Giai Lão – Ý nghĩa: Mừng thọ ông bà, cháu con đông đúc (Chỉ dùng trong trường hợp mừng song thọ )
Trướng điếu lễ tang
- Hán Nôm: 生寄死归 – Hán Việt: Sinh Ký Tử Quy – Ý nghĩa: Sống là gửi, thác là về
- Hán Nôm: 一旦无常 – Hán Việt: Nhất Đán Vô Thường – Ý nghĩa: Một buổi sớm bất thường
- Hán Nôm: 壹朝千古 – Hán Việt: Nhất Triêu Thiên Cổ – Ý nghĩa: Một buổi sáng thành người thiên cổ
- Hán Nôm: 化机难测 – Hán Việt: Hóa Cơ Nan Trắc – Ý nghĩa: Máy tạo hóa khó lường
- Hán Nôm: 难挽芸车 – Hán Việt: Nan Vãn Vân Xa – Ý nghĩa: Không cách nào líu lại được xe mây
- Hán Nôm: 千秋永别 – Hán Việt: Thiên Thu Vĩnh Biệt – Ý nghĩa: Ngàn năm cách biệt
- Hán Nôm: 仙景闲游 – Hán Việt: Tiên Cảnh Nhàn Du – Ý nghĩa: Dạo chơi tiên cảnh
- Hán Nôm: 西方极乐– Hán Việt: Tây Phương Cực Lạc – Ý nghĩa: Sang miền Cực lạc ở Tây Trúc
- Hán Nôm: 哀惜无边 – Hán Việt: Ai Tích Vô Biên – Ý nghĩa: Vô cùng thương tiếc
- Hán Nôm: 永想无忘 – Hán Việt: Vĩnh Tưởng Vô Vong – Ý nghĩa: Tưởng nhớ mãi không quên
- Hán Nôm: 星移芸散 – Hán Việt: Tinh Di Vân Tán – Ý nghĩa: Sao dời mây tan
- Hán Nôm 芸暗瑶池 – Hán Việt: Vân Ám Dao Trì – Ý nghĩa: Mây ám chốn Dao Trì
- Hán Nôm: 阴德不忘 – Hán Việt: Âm Đức Bất Vong – Ý nghĩa: Không quên âm đức
- Hán Nôm: 昊天望极 – Hán Việt: Hạo Thiên Vọng Cực – Ý nghĩa: Ngóng lên trời cao
- Hán Nôm: 永垂不朽 – Hán Việt: Vĩnh Thùy Bất Hủ – Ý nghĩa: Đời đời bất diệt, dành cho liệt sĩ
Một số lưu ý về hoành phi câu đối
Lưu ý khi chọn mua
Khi lựa chọn hoành phi, câu đối, có một số nguyên tắc cần được lưu ý để đảm bảo phù hợp với không gian thờ và mang ý nghĩa tốt trong thờ cúng. Dưới đây là những nguyên tắc quan trọng:
- Chất liệu
Hiện nay, hoành phi câu đối được làm từ nhiều chất liệu khác nhau. Tuy nhiên, lựa chọn chất liệu phù hợp là điều quan trọng. Các lựa chọn phổ biến là hoành phi câu đối bằng gỗ và hoành phi câu đối bằng đồng. Hoành phi câu đối bằng gỗ thích hợp cho các hộ gia đình thờ cúng, vì gỗ là chất liệu tự nhiên, gần gũi và mang đến sự ấm cúng. Các loại gỗ như gỗ hương, gỗ gụ, gỗ mít thường được sử dụng, vì chúng có độ bền cao và ít bị mối mọt. Hoành phi câu đối bằng đồng cũng là một lựa chọn phổ biến, đặc biệt là đồng vàng và đồng đỏ. Những màu sắc này hợp với không gian thờ và thường được chọn cho các đường, nhà thờ họ.
- Kích thước
Kích thước của hoành phi câu đối cũng là một yếu tố quan trọng cần lưu ý. Gia chủ nên chọn hoành phi câu đối có kích thước phù hợp và cân đối với không gian phòng thờ, đặc biệt là với bàn thờ. Nếu chiều ngang bàn thờ có kích thước 1m15, thì hoành phi câu đối có kích thước 1m35 hoặc nhỏ hơn một chút là phù hợp. Nếu chiều ngang bàn thờ là 1m75, thì nên treo hoành phi câu đối có kích thước 1m75 hoặc 1m55. Tránh treo hoành phi câu đối quá nhỏ hoặc quá to, vì điều này sẽ làm mất đi tính thẩm mỹ và không còn mang tính trang trọng của không gian thờ.
Qua đó, việc lựa chọn hoành phi câu đối không chỉ đơn giản là chọn một mẫu đẹp mắt, mà còn phải lưu ý đến chất liệu và kích thước phù hợp. Bằng cách tuân thủ các nguyên tắc này, gia chủ có thể tạo ra một không gian thờ trang trọng, ý nghĩa và thể hiện sự tôn trọng trong nghi thức thờ cúng.
Cách treo hoành phi câu đối
Đối với bàn thờ gia tiên
Cách treo hoành phi câu đối là một yếu tố quan trọng để tạo ra một không gian thờ hài hòa và phù hợp với phong thủy. Dưới đây là cách treo hoành phi câu đối theo từng trường hợp:
Treo hoành phi câu đối cho bàn thờ nhỏ: Đối với bàn thờ có kích thước nhỏ, gia chủ có thể treo hoành phi câu đối ở trung tâm phía trên bàn thờ, khoảng cách từ 20cm đến 40cm. Hai câu đối có thể được căn chỉnh ốp hoặc dán lên hai cột trước của bàn thờ, nhằm tiết kiệm không gian và tạo sự hòa hợp với bàn thờ.
Treo hoành phi câu đối cho không gian thờ rộng: Trong trường hợp không gian thờ rộng, gia chủ có thể treo hai câu đối lên tường. Trong trường hợp này, hoành phi vẫn giữ vị trí trung tâm của nó. Hai câu đối sẽ được dán lên hai bên tường. Lưu ý rằng câu đối nên được treo thấp hơn một chút so với hoành phi và cách hai cạnh bên bàn thờ khoảng 10cm để đảm bảo sự cân đối và hài hòa.
Khi treo hoành phi câu đối, cần lưu ý về vị trí và cách bố trí để đạt được tinh thần phù hợp. Cần chú ý tạo sự cân đối và đảm bảo khoảng cách phù hợp với không gian thờ và bàn thờ. Việc treo hoành phi câu đối đúng cách không chỉ tạo điểm nhấn cho không gian thờ mà còn mang đến cảm giác trang trọng và tôn trọng trong nghi thức thờ cúng.
Đối với nhà thờ họ
Đối với nhà thờ họ và nhà từ đường, có kiến trúc truyền thống với kiểu nhà 3 gian, không gian thờ cúng thường rộng và được xem là trung tâm quan trọng nhất của ngôi nhà. Do đó, cách treo hoành phi và câu đối cho nhà thờ họ có một số đặc điểm khác biệt:
Thay vì treo lên tường hoặc cột bàn thờ, người ta thường treo câu đối lên hai cây cột của nhà. Điều này giúp tạo nên một không gian thờ trang trọng và truyền thống. Hai cây cột thường được đặt ở phía trước ban công của nhà, tạo nên một điểm nhấn quan trọng và thu hút sự chú ý.
Ở những nhà thờ lớn, có thể treo hai lớp hoành phi – câu đối. Lớp hoành phi câu đối bên ngoài thường được treo phía trước cửa chính hoặc phía trước ban công, tạo ra một cảm giác trang trọng ngay từ khi bước vào ngôi nhà thờ. Lớp hoành phi câu đối còn lại được treo ngay bên trên bàn thờ, tôn vinh không gian thờ cúng và đem đến sự linh thiêng cho nơi này.
Việc treo hoành phi câu đối cho nhà thờ họ không chỉ mang tính trang trọng mà còn tạo nên một không gian thờ cúng ấm cúng và truyền thống. Đây là cách bày trí phù hợp với kiến trúc và không gian của nhà thờ họ, mang đến sự vượng khí và linh thiêng cho gia đình và cộng đồng.
Hy vọng thông tin trên sẽ giúp gia chủ có thêm sự đa dạng và hiểu rõ hơn về cách treo hoành phi câu đối cho không gian thờ của nhà thờ họ, để tạo nên một không gian thờ cúng đẹp mắt và ý nghĩa.
Hoành phi câu đối không chỉ là một vật phẩm trang trí mà còn mang trong mình ý nghĩa tâm linh và truyền thống. Bằng sự cẩn trọng trong việc chọn lựa chất liệu, kích thước phù hợp, và cách bày trí phù hợp, hoành phi câu đối có thể trở thành điểm nhấn tinh tế và đẹp mắt trong không gian thờ cúng.
Trên đây là những mẫu câu hoành phi thông dụng và một số lưu ý quan trọng về việc lựa chọn, bày trí, và treo hoành phi câu đối. Hi vọng rằng những thông tin trên sẽ giúp gia chủ có thêm sự đa dạng trong lựa chọn trang trí không gian thờ của gia đình, đồng thời mang lại vượng khí và linh thiêng cho không gian thờ cúng.
Nếu bạn đang tìm kiếm những mẫu hoành phi câu đối phù hợp cho gia đình, hãy tham khảo các mẫu hoành phi câu đối của Phúc Lâm Sơn Đồng TẠI ĐÂY!!!
