Bàn thờ sơn son thếp vàng là một trong những mẫu bàn thờ đẹp và được ưa chuộng từ rất lâu tại Việt Nam. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết được nó được làm từ chất liệu gì và liệu mua một mẫu bàn thờ như vậy có đắt tiền hay không. Ngoài ra, trong thời đại hiện đại, khi kinh tế phát triển và xu hướng thẩm mỹ thay đổi liên tục, liệu bàn thờ sơn son thếp vàng còn phù hợp với sự đa dạng và sáng tạo trong kiến trúc và thiết kế nội thất hiện nay? Bài viết sau đây của chúng tôi sẽ giúp bạn tìm ra được câu trả lời.
Khái quát về tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên của người Việt
Tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên
Giống như nhiều dân tộc khác trên thế giới, Việt Nam có một nền văn hóa tâm linh và tín ngưỡng đa dạng và phong phú. Một trong những đặc điểm nổi bật của văn hóa tín ngưỡng của người Việt là sự tôn kính và thờ cúng ông bà tổ tiên.
Theo tín ngưỡng của người Việt, khi ông bà tổ tiên qua đời, họ chỉ mất về phần thể xác, còn linh hồn vẫn sống mãi với con cháu. Do đó, việc tôn kính và thờ cúng ông bà tổ tiên là rất quan trọng trong đời sống tâm linh của người Việt. Linh hồn của ông bà tổ tiên có thể giúp đỡ hoặc trừng phạt con cháu tùy thuộc vào thái độ của họ trong việc tưởng nhớ công đức của tổ tiên.
Mỗi gia đình Việt thường thờ cúng ông bà tổ tiên trong vòng ba đời, bao gồm cha mẹ, ông bà và các bà cô, ông mãnh chết trẻ hoặc chết vào giờ thiêng. Ngoài ra, ở các làng quê truyền thống, các dòng họ còn lập nhà thờ họ để tôn vinh ơn Tiên tổ, những người đã khai sáng công đức cho con cháu trường tồn phát triển.
Thờ cúng ông bà tổ tiên là một phần không thể thiếu trong văn hóa tín ngưỡng của người Việt, đó là một nét đặc trưng của dân tộc Việt Nam.
Không gian thờ cúng tổ tiên
Trong văn hóa tín ngưỡng của người Việt Nam, không gian thờ cúng tổ tiên được coi là rất quan trọng, bất kể giàu hay nghèo. Ở các vùng nông thôn và miền núi, căn phòng chính giữa thường được dành để thờ cúng ông bà tổ tiên. Trong khi đó, ở thành thị với không gian chật hẹp, gian thờ thường được bố trí trên tầng cao, trang trọng nhất hoặc lập bàn thờ treo trên tường. Trong gian thờ bao giờ cũng có sập thờ, bài vị, bát hương, ảnh chân dung tiên tổ. Có thể thêm ngai thờ để tăng thêm phần trang trọng và linh thiêng. Ngay cả khi gia đình đạm bạc, họ cũng sẽ lập bàn thờ tự đóng bằng gỗ đơn sơ hoặc tận dụng nóc tủ để làm ban thờ. Tuy nhiên, với sự phát triển kinh tế ngày nay, nhiều gia đình có điều kiện hơn còn dành riêng một không gian khang trang cho việc thờ cúng với bàn thờ được trang trí bằng sơn son thếp vàng, bàn thờ gỗ mít, bàn thờ gỗ gụ, sập thờ cao cấp và các vật dụng thờ cúng khác.
Bàn thờ sơn son thếp vàng thực chất là loại bàn thờ như thế nào?
Để giải thích cụm từ “sơn son thếp vàng”, ta cần hiểu ý nghĩa của từng từ trong cụm này.
Sơn son là một công đoạn mà ở đó, người thợ thủ công sử dụng nhựa của cây sơn. Phần nhựa này được lắng cặn trong vòng từ 3 đến 4 tháng, sau đó người thợ dùng cọ để quét lên bề mặt của các đồ vật để tăng tính thẩm mỹ. Việc phủ sơn này thường được thực hiện qua nhiều lớp để tạo ra hiệu ứng mịn và bóng đẹp.
Thếp vàng là công đoạn dán những lá vàng hoặc lớp vàng quỳ lên bề mặt của sản phẩm. Lá vàng được dát mỏng, sắp xếp và dán một cách khéo léo, tạo cảm giác sang trọng và đẹp mắt.
Vì vậy, sơn son thếp vàng có thể hiểu là một kỹ thuật sơn đồ vật bằng nhựa sơn được phủ nhiều lớp để tạo ra hiệu ứng bóng mịn, đồng thời sử dụng màu vàng rực rỡ giống như màu vàng của vàng thật. Hiện nay, nhiều đơn vị sản xuất đồ mỹ nghệ đã thay thế nhựa cây sơn bằng sơn công nghiệp để tiết kiệm chi phí và tăng tính tiện lợi trong sản xuất, nhưng vẫn đảm bảo được chất lượng và hiệu quả thẩm mỹ của sản phẩm.
Ý nghĩa của bàn thờ sơn son thếp vàng
Bàn thờ sơn son thếp vàng hay tủ thờ, sập thờ, bàn thờ chấp tải mang ý nghĩa cả về mặt tâm linh tinh thần lẫn giá trị thực. Đúng như cái tên gọi của nó, sơn sơn thếp vàng ngụ ý gồm 2 giai đoạn chính chính là: sơn son phù một lớp màu đỏ tươi (ngày nay có những gia chủ lựa chọn màu óc chó), thếp vàng là dát những lá vàng mỏng tạo thành, bàn thờ, tủ thờ sơn son thếp vàng. Đây là sự hiện diện cho vương giả giàu sang và lòng thành kính với bậc tiên tổ, thần linh.
Giá trị của một chiếc bàn thờ sơn son thếp vàng
Một chiếc bàn thờ sơn son thếp vàng có giá trị hay không phụ thuộc vào 3 yếu tố: Đó là chất liệu phần gỗ lõi phía trong, phần sơn và vàng được sử dụng để trang trí, kích thước của bàn thờ.
Chất liệu gỗ làm bàn thờ
Chất liệu gỗ làm bàn thờ đóng vai trò rất quan trọng trong việc quyết định đến chất lượng cũng như giá thành sản phẩm, đặc biệt là đối với bàn thờ sơn son thếp vàng. Hiện nay, có nhiều loại gỗ khác nhau được sử dụng để thiết kế bàn thờ chuẩn phong thủy và đáp ứng nhu cầu của gia chủ.
Đối với gỗ bình dân, có thể sử dụng gỗ sồi hoặc gỗ mít. Những loại gỗ này có giá thành hợp lý, dễ dàng tìm mua và sử dụng, tuy nhiên không có độ bền cao và thường không được đánh giá cao về mặt thẩm mỹ.
Các loại gỗ cao cấp như gỗ gõ, gỗ hương, gỗ gụ thường được sử dụng để làm bàn thờ sơn son thếp vàng. Những loại gỗ này có chất lượng tốt, độ bền cao, màu sắc đẹp và được đánh giá cao về mặt thẩm mỹ. Tuy nhiên, giá thành của những loại gỗ này cũng cao hơn nhiều so với gỗ bình dân.
Mẫu mã, kiểu dáng bàn thờ
Khi trang trí nội thất phòng thờ theo phong cách truyền thống, việc sử dụng bàn thờ sơn son thếp vàng sẽ mang lại cảm giác phù hợp hơn. Với kiểu dáng uy nghi và bề thế được sơn thếp vàng nổi bật, bàn thờ sơn son thếp vàng và tủ thờ là hai kiểu dáng phổ biến nhất.
Ngoài ra, bàn thờ còn có nhiều kiểu dáng khác nhau để lựa chọn, chẳng hạn như chân đứng và bàn thờ chân quỳ, bàn thờ chân nghê đầu rồng, bàn thờ nhị cấp, tam cấp. Tùy thuộc vào sở thích và phong thủy của gia chủ, kiểu dáng bàn thờ sẽ được lựa chọn để trang trí phòng thờ trở nên trang trọng và ấm cúng.
Bố trí bàn thờ gia tiên sơn son thếp vàng
Vị trí của bát hương cúng trên bàn thờ đóng vai trò vô cùng quan trọng trong tín ngưỡng thờ cúng của mỗi gia đình Việt. Bát hương cúng trên bàn thờ không chỉ có ý nghĩa về mặt tâm linh mà còn thể hiện sự tôn kính của gia chủ đối với tổ tiên. Số lượng bát hương đặt trên bàn thờ sẽ phụ thuộc vào kích thước của bàn thờ nhưng theo quy chuẩn thì thường phải là một con số lẻ, có thể là 1 hoặc 3. Bát hương cúng thường được làm bằng chất liệu sành hoặc sứ.
Với những gia đình có điều kiện, họ thường ưa chuộng sử dụng bát hương cúng làm bằng đồng thau, trang trí bề mặt với các họa tiết chạm trổ hoa văn tỉ mỉ hình rồng, phượng. Bên trong lòng bát hương, người ta thường bỏ muối, gạo có khi là tro sạch được đốt từ rơm rạ để tạo ra hương thơm đặc trưng.
Tuy nhiên, cốt lõi của bát hương chính là một chiếc túi nhỏ, bên trong chứa mảnh giấy ghi lại tên, tuổi, năm và nơi mất của người đã khuất. Túi này được buộc bằng chỉ 5 màu và sau đó được giao cho thầy cúng để thực hiện các thủ tục thần chú để đưa linh hồn của người đã mất về với gia đình và tổ tiên. Qua đó, bát hương cúng trên bàn thờ trở thành một biểu tượng quan trọng thể hiện lòng thành kính và tôn trọng đối với tổ tiên của mỗi gia đình Việt.
Ngoài ra, hai bên bàn thờ thường được bài trí với hai chiếc lục bình, mâm đựng trái cây cúng, đĩa đựng nước cúng, thanh nhang đèn,… Tuy nhiên, trong những ngày thông thường, không cần phải bài trí bàn thờ quá cầu kỳ. Chỉ những dịp như giỗ, lễ Tết, ngày mồng 1 và ngày rằm, nên mua hoa quả và làm lễ đơn giản để tưởng nhớ ông bà tổ tiên. Đối với các ngày khác, chỉ cần giữ cho bàn thờ luôn sạch sẽ là đủ.
Bàn thờ, tủ thờ, sập thờ sơn son thếp vàng có thể được ứng dụng trong nhiều phong cách thiết kế nội thất khác nhau, bao gồm cả nhà từ đường, nội thất nhà phố, nội thất chung cư, thiết kế nội thất biệt thự,…
Tiêu chuẩn chọn bàn thờ sơn son thếp vàng đẹp
Để có được một chiếc bàn thờ sơn son thếp vàng đẹp, cần phải đảm bảo các yếu tố sau đây: Trước tiên, hình dáng của bàn thờ phải mang tính uy nghi, trang trọng và vuông vức, tạo nên sự ấn tượng và độ nghiêm trang cho không gian thờ cúng. Các chi tiết trang trí trên bàn thờ phải được chạm trổ sắc nét, tinh xảo và cẩn thận để tôn lên vẻ đẹp của sản phẩm. Bên cạnh đó, bàn thờ cũng không được có bất kỳ vết nứt hay các vết gồ nổi trên mặt gỗ, đảm bảo tính thẩm mỹ và độ bền cho sản phẩm.
Gỗ của bàn thờ cần được xử lý mịn màng, có độ bóng cao để tạo ra một bề mặt trơn tru và đẹp mắt. Đồng thời, lớp sơn nhựa phải được phủ đều trên bề mặt gỗ, đảm bảo rõ màu đỏ đậm, sáng và không bị bong tróc hay xuống màu sau một thời gian sử dụng. Lớp vàng thếp cũng phải được sử dụng một cách chính xác, đảm bảo độ bóng, mịn và không bị nhăn hay nhám. Điều này sẽ tôn lên đẳng cấp và giá trị của sản phẩm.
Cuối cùng, bàn thờ sơn son thếp vàng đẹp cần phải đảm bảo độ bền và độ chắc của gỗ. Nó phải được chế tác từ những loại gỗ chất lượng tốt, đảm bảo tính ổn định và không bị cong vênh, mối mọt sau một thời gian dài sử dụng. Tất cả các yếu tố này sẽ tạo nên một chiếc bàn thờ sơn son thếp vàng đẹp, có giá trị về mặt tâm linh và văn hóa, cũng như đáp ứng được các tiêu chuẩn về chất lượng sản phẩm.
Giá bàn thờ sơn son thếp vàng hiện nay
Hiện nay, bàn thờ sơn son thếp vàng thường được sản xuất từ các loại gỗ chất lượng cao, thậm chí là quý hiếm. Các chi tiết trên bàn thờ được chạm trổ hoàn toàn thủ công, tạo nên sự độc đáo và tinh xảo của sản phẩm. Tuy nhiên, để làm được một chiếc bàn thờ sơn son thếp vàng đẹp thì mất rất nhiều công sức và thời gian, từ việc chọn gỗ, xử lý, chạm trổ, sơn phủ cho đến lớp vàng thếp. Do đó, giá thành sản xuất của bàn thờ sơn son thếp vàng thường cao hơn so với các loại bàn thờ thông thường. Giá bán của bàn thờ sơn son thếp vàng dao động từ vài chục triệu trở lên, đặc biệt là những chiếc bàn thờ cổ được lưu truyền lâu đời, có các chi tiết chạm trổ cầu kỳ thì giá trị có thể lên đến cả trăm triệu. Tuy nhiên, giá trị tâm linh và văn hóa của một chiếc bàn thờ sơn son thếp vàng là không thể đong đếm được.
Tại sao nên lựa chọn dịch vụ Sơn son thếp vàng bàn thờ tại Phúc Lâm Sơn Đồng?
Phúc Lâm Sơn Đồng là một trong những cơ sở sản xuất đồ mỹ nghệ uy tín tại làng nghề Sơn Đồng, nằm tại địa chỉ đường Đình Thôn, xã Sơn Đồng, huyện Hoài Đức, thành phố Hà Nội.
Với hơn 20 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực sản xuất và cung cấp đồ thờ cúng, Phúc Lâm Sơn Đồng đã khẳng định được vị thế của mình trên thị trường. Cơ sở sản xuất của chúng tôi chuyên cung cấp đa dạng các sản phẩm mỹ nghệ, đặc biệt là đồ thờ cúng, bao gồm bàn thờ, bàn án gian thờ, hương án, sập thờ, bàn thờ ô xa, chấp tải, hoành phi – câu đối, cuốn thư, ngai thờ, ỷ thờ và tượng phật – thượng mẫu, tạc tượng các loại, tượng trưng bày,…
Với đội ngũ nghệ nhân lành nghề, Phúc Lâm Sơn Đồng luôn đảm bảo chất lượng sản phẩm cao, độ bền và tính thẩm mỹ đẹp. Chúng tôi cung cấp các sản phẩm đồ thờ cúng cho nhiều địa điểm như nhà thờ họ, nhà thờ gia tiên tự đường, đình, chùa, đền điện và các tỉnh thành trên toàn quốc.
Ngoài ra, Phúc Lâm Sơn Đồng còn tự hào về dịch vụ tư vấn và thiết kế các loại đồ thờ cúng cho khách hàng. Đội ngũ nghệ nhân của chúng tôi luôn sẵn sàng đón nhận ý tưởng của khách hàng để gia công đóng các loại bàn thờ, bàn án gian thờ hay đồ thờ cúng mẫu mới, hiện đại.
Các sản phẩm của Phúc Lâm Sơn Đồng sản xuất trực tiếp tại xưởng, không qua bên thứ 3. Nguyên liệu đồng thanh khiết 100% được sản xuất bởi những người thợ lành nghề tại làng nghề. Bảo hành sản phẩm trọn đời và hỗ trợ quý khách hàng 24/7 qua số hotline: 0967978951