Câu đối Dơi, Hồng Trĩ

Hoành phi – Câu đối là gì, chất liệu ra sao

Hoành phi Câu đối là một trong những vật phẩm được sử dụng để trang trí đền chùa, gia đình và các nơi tín ngưỡng khác. Nó được coi là một biểu tượng của văn hóa tâm linh truyền thống của người Việt Nam. Trong số các đồ thờ, Hoành phi Câu đối được xem là quan trọng, chỉ sau bàn thờ. Tên gọi “Hoành phi Câu đối” xuất phát từ ngữ nghĩa của từ “hoành phi” và “câu đối”.

• Hoành phi là một tấm nằm ngang và thường được làm bằng gỗ tự nhiên hoặc đồng. Trên bức hoành phi có khắc chữ viết (Hán, Nôm, Quốc Ngữ) để thể hiện lòng tôn kính và ca tụng công đức của bề trên, tổ tiên và thần linh. Bên cạnh đó, còn ghi lại những lời răn dạy để con cháu phát huy và gìn giữ những giá trị đạo đức truyền thống của dòng họ, gia tộc.
• Câu đối là một loại hình nghệ thuật thường được in trên các tấm gỗ dạng chữ nhật đứng hoặc dạng phẳng/lòng máng cong. Câu đối thường được viết theo cặp đôi, đối chiếu với nhau về nghĩa và hình thức, nhằm biểu thị một ý chí, quan điểm hoặc tình cảm trước một hiện tượng nào đó trong cuộc sống. Các câu đối thường có ý nghĩa tôn kính và ca ngợi về công đức của tổ tiên, lời răn dạy con cháu về đạo đức, tình yêu gia đình, sự may mắn và hạnh phúc.

Hoành phi Câu đối thường được làm bằng các loại gỗ như gỗ mít, gỗ dỗi, vàng tâm, gỗ gụ, gỗ hương… Có nhiều kiểu cách chạm khắc và nước sơn để tạo ra các mẫu Hoành phi Câu đối đa dạng và phù hợp với thẩm mỹ của từng người. Thông thường, có hai kiểu chính là Hoành phi Câu đối nền Gấm và Hoành phi Câu đối nền Then. Ngoài ra, còn có mẫu Hoành phi Câu đối sơn PU điểm sơn thếp (điểm thếp vàng/thếp bạc).

Tổng thể, Hoành phi Câu đối thường được viết bằng các nét chữ cao, rõ nét và đẹp mắt, thường được thực hiện bởi các nghệ nhân tài ba và kinh nghiệm lâu năm. Nét chữ của câu đối được chạm khắc hoặc in thêu trên bề mặt gỗ, sau đó được sơn phủ để tạo ra sự bền đẹp và tránh bị mối mọt.

Hoành phi Câu đối được treo trên bàn thờ gia tiên, bên ngoài gian thờ tại đình chùa, từ đường hoặc ở các nơi tín ngưỡng khác. Khi được treo, Hoành phi Câu đối thường được đặt ở vị trí trung tâm, thể hiện sự quan trọng và tôn kính đối với bề trên, tổ tiên và thần linh.

Việc treo Hoành phi Câu đối trong nhà được coi là một phong thủy tốt, mang lại may mắn, tài lộc và bình an cho gia đình. Ngoài ra, Hoành phi Câu đối còn là một vật phẩm trang trí tuyệt vời, mang lại sự sang trọng và đẳng cấp cho không gian sống của bạn.

Trong tục lệ và tín ngưỡng tâm linh của người Việt Nam, Hoành phi Câu đối là một biểu tượng tôn giáo, một dấu ấn của văn hóa truyền thống của dân tộc. Nó thể hiện sự tôn trọng, biết ơn và tình cảm đối với tổ tiên, bề trên và thần linh, đồng thời thể hiện sự gìn giữ và phát huy những giá trị đạo đức truyền thống của dòng họ, gia tộc và quê hương.

Thông số kỹ thuật chung

• Kích thước của Hoành phi Câu đối thường được tùy chỉnh phù hợp với không gian thờ cúng và các cung đẹp trong thước Lỗ Ban. Kích thước nhỏ thường được sử dụng trong phòng thờ tư gia, trong khi kích thước lớn hơn thường được sử dụng trong đình chùa hoặc các dòng họ.
• Chất liệu gỗ được sử dụng để làm Hoành phi Câu đối thường là gỗ Mít, Dổi, Vàng Tâm, Gụ, Hương… Những loại gỗ này đều có đặc tính bền đẹp, dễ dàng chế tác và chạm khắc.
• Chất liệu sơn thường được sử dụng để phủ lên bề mặt Hoành phi Câu đối là sơn ta hoặc sơn PU. Sơn ta là loại sơn truyền thống của người Việt Nam, được làm từ các loại thực vật như cây dầu, cây sơn, nụ bồng bềnh… Sơn PU là loại sơn tổng hợp có độ bền cao hơn, độ bóng mịn và chống mối mọt tốt hơn.
• Chất liệu lót của Hoành phi Câu đối thường là sơn son, thếp vàng/thếp bạc phủ hoàng kim (đối với hàng sơn phủ). Sơn son có tính chất bảo vệ bề mặt gỗ và giúp cho các chi tiết khắc chạm trên bề mặt gỗ trở nên rõ nét hơn. Thếp vàng/thếp bạc phủ hoàng kim được sử dụng để trang trí các chi tiết khắc chạm và tạo ra sự sang trọng cho sản phẩm.
• Hoành phi Câu đối được sử dụng trong phòng thờ tư gia, dòng họ, đình chùa… Nó có giá trị văn hóa tâm linh rất cao và được coi là một biểu tượng của truyền thống văn hóa của người Việt Nam.
• Giá thành của Hoành phi Câu đối thường phụ thuộc vào kích thước, chất liệu gỗ, chất liệu sơn và mẫu sản phẩm. Tuy nhiên, giá thành của Hoành phi Câu đối thường khá cao do nó được làm thủ công và yêu cầu kỹ thuật cao.
• Tuổi thọ của Hoành phi Câu đối lên đến hàng trăm năm nếu được bảo quản đúng cách và ở môi trường tốt. Nó được coi là một sản phẩm có giá trị cổ xưa và có thể được truyền lại từ thế hệ này sang thế hệ khác.

Các kích thước hợp phong thủy cho Hoành phi – Câu đối

Một số mẫu chữ trên Hoành phi – Câu đối

Bức hoành phi không chỉ là một vật dụng trang trí đơn thuần, mà còn mang ý nghĩa tâm linh sâu sắc. Nội dung chữ viết trên hoành phi càng tăng thêm giá trị và ý nghĩa của nó. Thông thường, các bức hoành phi được khắc chữ Hán và cần phải lựa chọn rất tinh tế. Với nhà thờ họ, nội dung thường hướng đến tấm lòng kính yêu và tôn trọng đối với tổ tiên, dòng họ.

Mẫu chữ trên hoành phi hoặc cuốn thư bao gồm nhiều lựa chọn với ý nghĩa sâu sắc. Đối với câu đối, có thể chọn câu đối 7 chữ, 9 chữ hoặc 11 chữ tùy thuộc vào tâm niệm và kích thước gian thờ để lựa chọn đôi câu đối phù hợp nhất.

• Câu đối 7 chữ thường dùng cho gian thờ tôn giáo trong nhà, bao gồm những ý nghĩa như đức đại giáo gia tổ tiên thịnh, công cao khai địa hậu thế trường, bản căn sắc thái ư hoa diệp, tổ khảo tinh thần tại tử tôn, bách thế bản chi thừa cựu ấm, thiên thu hương hoả tráng tân cơ, và trung hậu gia thanh.
• Câu đối 9 chữ thường bao gồm những ý nghĩa như hữu khai tất tiên, minh đức giả viễn hỹ, khắc xương quyết hậu, kế tự kỳ hoàng chi, thượng bất phụ tiên tổ di lưu chi khánh, hạ túc vi hậu nhân chiêm ngưỡng chi tiêu.
• Câu đối 11 chữ bao gồm những ý nghĩa như tử lý phần hương y cựu nhi giang sơn tăng mỵ, tùng song cúc kính quy lai chi cảnh sắc thiêm xuân, tộc tính quý tôn, vạn đại trường tồn danh kế thịnh, tổ đường linh bái, thiên niên hắng tại đức lưu quang, và tượng Sơn đức cơ môn hộ thi lễ bằng cựu ấm, úc Giang nhân mạch đình giai chi ngọc nhạ tân hương.

Ngoài ra, những chữ lạc nhỏ hơn được ghi ở một hoặc hai bên bức hoành phi còn có ý nghĩa rất quan trọng trong việc giới thiệu thông tin về bức hoành phi, đặc biệt là trong việc tôn vinh và kính trọng tổ tiên, dòng họ. Chữ lạc này thường ghi tên của người viết, người tặng, sự kiện tạo ra bức hoành phi đó, thời gian xây dựng đình, đền, nhà thờ họ, hay cả những lời chúc tốt đẹp gửi đến chủ nhân của bức hoành phi. Ngoài ra, chữ lạc còn thể hiện sự kính trọng và lòng biết ơn của chủ nhân bức hoành phi đối với những người đã giúp đỡ, hỗ trợ, đóng góp cho sự thành công và phát triển của gia đình, dòng họ.

Với những ý nghĩa trên, việc lựa chọn và khắc chữ trên Hoành phi, Câu đối rất quan trọng và được coi là một nghệ thuật đòi hỏi sự tinh tế, sáng tạo, và tâm huyết của người làm. Chính vì vậy, trong các dịp quan trọng như đám cưới, khai trương, tế tự, các hội họp của gia đình, người ta thường mời những người có kinh nghiệm và tài năng để khắc chữ trên Hoành phi, Câu đối để tôn vinh sự kiện và ghi nhận lại những kỷ niệm quan trọng của gia đình, dòng họ.

Làm sao để đặt Hoành phi – Câu đối, đồ thờ theo chuẩn phong thủy? Thước Lỗ Ban là gì?

Thước Lỗ Ban là một công cụ quan trọng trong ngành mộc và xây dựng. Nó được đặt theo tên của Lỗ Ban – người được coi là ông tổ của nghề mộc trong lịch sử Trung Hoa. Lỗ Ban được biết đến là một thợ mộc tài ba, xuất thân từ tỉnh Sơn Đông ngày nay. Những người nghệ nhân sử dụng Thước Lỗ Ban đã thuần thục các cung số đẹp và có thể tư vấn cho khách hàng về kích thước phù hợp cho công trình của họ. Khi sử dụng Thước Lỗ Ban để đo đạc và thiết kế, sự chính xác và chi tiết cao giúp đảm bảo kết quả hoàn hảo cho công trình. Việc sử dụng Thước Lỗ Ban không chỉ đảm bảo sự thuận tiện và dễ dàng trong cuộc sống, mà còn mang lại tài lộc và bình an cho gia chủ.

Để trưng bày một không gian thờ Gia Tiên đẹp và đầy đủ, cần sử dụng những đồ thờ cúng bằng gỗ như sau:

• Bàn thờ (bàn thờ án gian/ bàn thờ ô xa/ sập thờ/ tủ thờ): Là nơi trưng bày các vật phẩm thờ cúng và tiến hành các nghi thức cúng tế.
• Bộ hoành phi – câu đối (có thể là 2 đến 3 đôi câu đối – tuỳ không gian): Là các bức giấy treo trên hai bên của bàn thờ, thể hiện sự trang trọng và trang nghiêm.
• Cuốn thư: Là cuốn sách thánh để đọc và trình bày trong các nghi thức cúng tế.
• Cửa võng (Y môn): Là cửa thần truyền, trang trí ở phía trước của bàn thờ, tượng trưng cho cánh cửa giữa thiên đàng và nhân gian.
• Thiều châu: Là một chiếc nêm thờ cúng trang trọng, đặt ở phía sau bàn thờ.
• Khám thờ gia tiên hoặc Ngai thờ/ Ỷ thờ: Là một bàn đặt phía trước bàn thờ, dùng để đặt các đồ cúng như bát, chén, lọ, hương.
• Khung ảnh/ Giá gương: Là đồ trang trí, tượng trưng cho sự sáng tạo và tinh tế.
• Bài vị thờ: Là các tài liệu thờ cúng, được sắp xếp đẹp mắt trên bàn thờ.
• Bộ đài nến (gồm 10 món: 1 mâm bồng, 2 lọ hương, 2 cây nến, 5 chén nước): Là bộ đồ thờ cúng dùng để cúng tế.
• Tam sơn (đế kê bát hương): Là đế đặt các bát hương trên bàn thờ.
• Hoa sen gỗ: Là đồ trang trí tượng trưng cho sự thanh tịnh và cao quý.
• Đôi hạc gỗ (hoặc thay thế bằng đôi hạc, bộ đỉnh bằng đồng): Là đồ trang trí, tượng trưng cho sự cao quý và tinh tế.

Tất cả các vật phẩm này đều mang ý nghĩa trang trọng và tôn giáo trong các nghi lễ thờ cúng và cần được trưng bày đúng cách để tôn vinh linh hồn của tổ tiên và đảm bảo sự an lành, may mắn cho gia đình. Với những đồ thờ cúng này, Bàn thờ là nơi trung tâm, đóng vai trò quan trọng trong không gian thờ cúng. Bộ hoành phi và câu đối được trang trí ở hai bên bàn thờ, thể hiện sự hoàn hảo và hài hòa trong đời sống. Cuốn thư được đặt trên Bàn thờ để lưu giữ những bài kinh và lời cầu nguyện. Cửa võng (Y môn) được treo ở trước bàn thờ để che chắn và tạo nên một không gian trang trọng và linh thiêng. Thiều châu được đặt ở giữa bàn thờ, tượng trưng cho sự sung túc và thịnh vượng. Khung ảnh hoặc giá gương để treo hình ảnh của tổ tiên hoặc các vị thần thánh để tôn vinh và cầu nguyện. Bài vị thờ và bộ đài nến là đồ dùng trong các nghi lễ thắp hương và cầu nguyện. Tam sơn là một nơi để đặt bát hương và thể hiện sự tôn trọng đối với các vị thần thánh. Hoa sen gỗ và đôi hạc gỗ là các vật phẩm trang trí, tượng trưng cho sự thanh cao và tinh tế. Tất cả các vật phẩm này cần được trang trí và bố trí đúng cách để tạo nên một không gian thờ cúng trang trọng và đầy đủ ý nghĩa tôn giáo.