Tìm hiểu về Cô Chín và sự tích Cô Chín Sòng Sơn

Trong hệ thống tín ngưỡng dân gian của Việt Nam, Thánh Cô Chín Sòng Sơn được tôn vinh như một trong những Thánh Cô vô cùng quan trọng và được ngưỡng mộ. Xếp thứ 9 trong hàng Tứ Phủ Thành Mẫu, Cô Chín Sòng Sơn được coi là vị thần linh bảo vệ và chăm sóc con người trên những cung đường gian nan của cuộc sống. Người ta tin rằng, cô có sức mạnh đặc biệt ngự nơi Thiên Phủ – nơi được coi là trung tâm của các vị thần linh. Với khả năng xem bói và chữa bệnh, Cô Chín Sòng Sơn trở thành nguồn hy vọng và niềm tin cho những người tìm đến, mang theo những bất an và cầu mong sức khỏe. Trong lòng người dân, tâm linh của cô không chỉ là nguồn cảm hứng tinh thần mà còn là nơi hướng dẫn và giải tỏa những khó khăn trong cuộc sống hằng ngày. Điều đó làm cho Cô Chín Sòng Sơn trở thành một biểu tượng quan trọng trong văn hóa tín ngưỡng Việt Nam, một người bạn đồng hành tin cậy và tinh thần cho mọi người.

Tìm hiểu những thông tin sơ lược về Cô Chín

Xem chi tiết và đặt mua tượng Cô Chín

Cô Chín Sòng Sơn được xem như một tiên nữ trên thiên đình, là con gái thứ 9 của Ngọc Hoàng Thượng Đế. Với danh hiệu đa dạng như Cô Chín, Cô Chín Sòng Sơn, Cô Chín Đền Sòng, và nhiều danh xưng khác, cô được tôn vinh ở nhiều tên gọi khác nhau như Cô Chín Giếng, Cô Chín Rồng, Cô Chín Suối… Người ta tin rằng cô có vai trò quan trọng trong việc cai quản Thiên Phủ, nơi được coi là trung tâm của các vị thần linh.

Trong hầu cận, Cô Chín Sòng Sơn được xem là người hầu cận cho Mẫu Cửu Trùng Thiên, Mẫu Sòng Sơn, và là người chầu chúng cho Chín Cửu Tỉnh. Cô được tôn vinh trong nhiều lĩnh vực, như xem bói, cho thuốc chữa bệnh, và cũng trong việc tâu với Thiên đình về những kẻ phạm tội.

Ngày khánh tiệc lớn nhất của Cô Chín Sòng Sơn là vào ngày 09/09 Âm Lịch và 19/09 Âm Lịch, được gọi là Tiệc đản nhật Cô Chín và Tiệc Cô Chín. Trang phục thường thấy của cô là màu hồng.

Có nhiều đền thờ dành riêng cho Cô Chín Sòng Sơn, như Đền Mẫu Sòng Sơn và Đền Mẫu Cửu ở Bỉm Sơn, Thanh Hóa, cũng như Phủ Quảng Cung ở Ý Yên, Nam Định.

Sự tích Cô Chín Sòng Sơn

Trong thế giới tín ngưỡng dân gian của Việt Nam, huyền thoại về Cô Chín Sòng không chỉ là một câu chuyện đơn thuần về một vị thần linh, mà còn là biểu tượng của sức mạnh tinh thần và lòng trung thành với nhân dân. Cô Chín Sòng, còn được gọi là Cô Chín Giếng, được thờ phụng ở nhiều vùng đất, dù được biết đến dưới nhiều danh xưng khác nhau như Cô Chín Rồng, Cô Chín Suối, nhưng vẫn được tôn vinh và tôn thờ dưới danh hiệu chung là Cô Chín Sòng.

Theo sử sách cổ xưa, Cô Chín là một tiên cô tài phép, theo hầu Mẫu Liễu Hạnh, và được biết đến với tài năng xem bói vượt trội. Người ta kể rằng, khi cô xem bói, không một quẻ nào sai sót trong 1000 quẻ cô bói ra. Sự tích về Cô Chín còn kể về phép thần thông của cô, khi ai đó phạm tội, cô sẽ tâu với Thiên Đình để thu giam hồn phách, sau đó hành cho đối tượng trở nên dở điên dở dại.

Cô Chín được cho là con gái thứ 9 của Ngọc Hoàng Thượng Đế, xuất hiện trước cổng đền Ba Dội và theo hầu mẫu Sòng. Tuy nhiên, những kẻ không tin vào thần linh đã quở trách, đánh đuổi và cố gắng loại bỏ cô. Tức giận trước sự xua đuổi không công bằng, Cô Chín quyết định trở về tâu với Thiên Đình để trừng phạt những kẻ phạm tội, hành cho họ trở nên dở điên dở dại. Không chỉ vậy, theo truyền thuyết, cô còn làm cho “trăm trứng hiểm nghèo, khi lội dưới suối khi trèo lên cây”.

Ngoài ra, khả năng tiên đoán của Cô Chín cũng được truyền kỳ, và trong những năm chinh chiến, cô đã phò vua bằng cách tiên đoán trận mạc, góp phần quan trọng vào sự thành công của đất nước. Điều này chứng tỏ sức mạnh tinh thần và lòng trung của cô đối với nhân dân và quốc gia.

Hầu giá

Khi Cô Chín Sòng đến ngự, bức tranh huyền diệu của sự vẻ vang và tinh tế được vẽ ra ngay trước mắt. Mặc áo hồng phai như màu đào, cô tỏa sáng trong vẻ đẹp yêu kiều và quý phái. Mỗi lần cô múa quạt, đó là một nét đẹp kiêu sa như một dáng vẻ thiên thần, múa cờ như biểu tượng của quyền uy và sự cao quý, và cũng có lúc cô thêu hoa, dệt lụa, tạo nên những tác phẩm tinh xảo đẹp mắt. Mỗi cử chỉ của cô đều phản ánh sự hoàn hảo và tinh tế, như một viên ngọc quý trên bức tranh sắc màu của cuộc sống.

Ai ai cũng sắm sửa lễ vật khi cầu đảo cô, bởi mỗi đồ vật được dâng lên đều trở nên thiêng liêng và quý giá dưới ánh nhìn của cô. Những chiếc nón đỏ hài hoa kết đầy màu sắc, vòng hồng tinh tế được sắp xếp gọn gàng, tất cả đều được chứng minh và phát ngôn bởi sự hiện diện tinh tế của Cô Chín Sòng, làm cho mỗi nghi thức trở nên trang trọng và thiêng liêng hơn bao giờ hết.

Đền thờ cô Chín

Cô Chín Sòng được tôn thờ tại nhiều đền thờ khắp nơi, từ Phủ Quảng Cung ở Ý Yên, Nam Định, đến đền Mẫu Sòng Sơn và đền Mẫu Cửu ở Thanh Hóa. Ngoài ra, cũng có các đền thờ khác như Đền Chín Giếng cũng ở Thanh Hóa. Những nơi này không chỉ là nơi để nhân dân tới thờ phụng, mà còn là biểu tượng của lòng kính mến và tôn trọng sâu sắc dành cho Cô Chín Sòng trong truyền thống văn hóa tín ngưỡng của dân tộc.

Đền Chín Giếng

Đền Chín Giếng, hay còn gọi là đền Cô Chín, là một trong những ngôi đền nổi tiếng và linh thiêng nhất tại xứ Thanh, tỉnh Thanh Hóa. Nằm khoảng 2 km về phía đông của đền Sòng Sơn, ngôi đền này đượm hơi hướng lịch sử và tín ngưỡng sâu sắc.

Tên gọi của đền được lấy từ việc có tổng cộng 9 miệng giếng thiêng quanh năm không bao giờ cạn, nước chảy từ những miệng giếng này luôn đủ đầy, tạo thành một hình ảnh đẹp mắt và linh thiêng. Cách đền Sòng Sơn khoảng 1 km về phía đông, và sau đó phải đi ngược dốc và rẽ phải chừng 200m là đến chân đền Cô Chín. Phong cảnh quanh đền là những dòng suối tự nhiên, những miệng giếng xanh ngắt, sâu thẳm đun nước lên thành từng nhịp, tạo nên một không gian yên bình và hữu tình, như một bức tranh tuyệt vời của thiên nhiên.

Ngôi đền này được khởi công cùng với đền Sòng Sơn dưới thời triều đại của vua Lê Hiển Tông (1740 – 1786), và sau đó chính thức tu sửa vào năm 1939. Đến năm 1993, đền Chín Giếng được công nhận là di tích lịch sử – văn hóa cấp quốc gia. Mặc dù đã từng trải qua những giai đoạn tàn phá nghiêm trọng, ngôi đền vẫn tỏ ra vững vàng, là biểu tượng của sự kính trọng và sự tôn trọng văn hóa tín ngưỡng của người dân địa phương.

Lầu Cô Chín

Ngoài ngôi đền Chín Giếng là nơi thờ chính của Cô Chín ra, người ta còn biết đến Lầu Cô Chín tại đền Sòng Sơn như một điểm thờ tín quan trọng khác. Lầu Cô Chín không chỉ là nơi thờ phụng mà còn là biểu tượng của sự kính trọng và tôn vinh đối với Cô Chín trong lòng người dân địa phương.

Nguồn gốc chín giếng thiêng

Nguồn gốc của chín giếng thiêng được truyền lại từ thời xa xưa với một câu chuyện đầy ấn tượng. Khi một năm hạn hán đe dọa, và nguồn nước trở nên khan hiếm, người dân xung quanh vùng đất này đã hợp sức đi tìm kiếm nguồn nước mới bằng cách đào giếng. Mặc dù đã đào đến 8 miệng giếng, nhưng vẫn không tìm thấy một giọt nước nào. Sự kiên trì và nỗ lực không ngừng của họ cuối cùng đã đưa họ đến suối Sòng, nơi họ quyết định tiếp tục khoan giếng.

Khi khoan đến miệng giếng thứ chín, và đào sâu khoảng 8 – 9 mét, một cơn mạch nước lớn bất ngờ bắt đầu đùn lên, cứ như là một phép màu giữa cảnh khô cằn của hạn hán. Sự xuất hiện của mạch nước này không chỉ cứu rỗi cả làng mà còn tạo ra một biểu tượng tâm linh mới – chín giếng thiêng.

Mặc dù đã có những đoàn thám hiểm từ Hà Nội đến để thăm dò và đo đạc, nhưng không ai có thể xác định chính xác độ sâu của những giếng này. Nước từ chín giếng này càng xuống sâu, càng trở nên lạnh. Từ những quan sát về địa hình và quá trình lặn xuống sâu, các nhà thám hiểm đã kết luận rằng dưới những giếng này có một dòng sông ngầm, được dự đoán chảy từ dãy núi Tam Điệp (Ninh Bình) ra cửa biển Thần Phù (Nga Sơn). Đó thực sự là một điều kỳ diệu, một phép mầu của tự nhiên, làm cho chín giếng này trở nên đặc biệt và linh thiêng hơn bao giờ hết trong lòng của người dân.

Trên đây là một số thông tin thú vị về Cô Chín, một thần linh được tôn vinh và tôn thờ trong văn hóa tín ngưỡng của người Việt Nam. Từ sự xuất hiện của cô trong hàng Tứ Phủ Thành Mẫu, đến khả năng xem bói và chữa bệnh, cũng như các đền thờ và truyền thuyết về sự tích của cô, tất cả đều là những phần của một hình ảnh phong phú và đa chiều về Cô Chín.

Dù là một phần của truyền thống hay niềm tin cá nhân, việc tôn vinh Cô Chín không chỉ là một nét đẹp văn hóa mà còn là một cách để kính trọng và ghi nhận sức mạnh của tâm linh trong cuộc sống hàng ngày của mỗi người. Hy vọng rằng những thông tin này đã giúp bạn hiểu rõ hơn về vị thần linh này và sự quan trọng của cô trong văn hóa dân gian của chúng ta.