Tìm hiểu về sự tích về Quan Đệ Tứ Khâm Sai

Quan Đệ Tứ Khâm Sai – người đứng ở vị trí quan trọng thứ tư trong Ngũ vị Tôn Ông, với quyền cai trị Tứ Phủ, ông là nhân vật quan trọng đóng vai trò trong việc giữ gìn sự an toàn và ổn định cho vùng đất trung tâm. Mặc dù tài liệu về Quan Đệ Tứ có thể không nhiều, nhưng vai trò và vị thế của ông trong hệ thống quan lại lại cực kỳ quan trọng. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu sâu hơn về vai trò, trách nhiệm và tầm quan trọng của Quan Đệ Tứ Khâm Sai trong xã hội và văn hóa của Văn Lang.

Sự tích Quan lớn Đệ Tứ Khâm Sai

Trong thần tích huyền thoại của Văn Lang, Quan Đệ Tứ được ca ngợi như một vị thần linh vương giữ trị bình an cho đồng bằng đất nước. Ông được Vua cha ấn giao nhiệm vụ quản lý tứ phủ và trấn giữ vùng đất trung tâm. Dưới bàn tay của ông, sổ sách về sinh tử được ghi chép kỹ càng, cùng với việc ngự trên Thiên Đình, nơi thần linh thường trú.

Truyền thuyết kể rằng vào thời kỳ loạn lạc của Văn Lang, khi kẻ thù hung ác đe dọa lẻn vào biên giới, Vua Hùng băn khoăn không biết phải làm thế nào để đánh bại chúng. Sơn Thành, một vị thần tế từ kinh thành, đã đề xuất một kế sách dũng cảm. Ông đã được phái đến An Lễ (nay là Sơn Tây) để gặp Giao Long, một linh hồn vị thần cũ đã từng giúp đỡ dân làng khỏi hiểm nguy.

Tại ngọn giếng cạn, Sơn Thành đã nhìn thấy hoàng xà hiện ra, biến hình thành một người trai kiên cường và uy nghi, gọi mình là Vĩnh Công, tức là Vua Cha Bát Hải. Ngài đã hứa hẹn giúp Vua Hùng với việc triệu tập quân sĩ trong 10 ngày và lên kế hoạch tấn công giặc từ tám phía biển nam.

Theo truyền thống, trong ngày tuyển mộ đầu tiên, Vĩnh Công đã lựa chọn được ba tướng tài ba, trong đó có Quan Đệ Tứ. Dưới sự lãnh đạo của Vua Cha Bát Hải, Quan Đệ Tứ cùng với các vị quan lớn khác đã ghi danh những chiến công vĩ đại, giúp đất nước xua đuổi kẻ thù.

Hơn nữa, truyền thuyết còn kể về việc Vĩnh Công được sinh ra tại núi Chi Linh, Hải Dương, dưới chân Long Cung Ngũ Nhạc. Ngài đã phù giúp cho các triều đại như nhà Trần, nhà Lê, được dân gian tôn sùng như một vị thần giúp đỡ cả Tam Tứ phủ và nhà Trần. Ngày mà dân gian tổ chức lễ hội để tôn vinh ngài là ngày 24/4.

Hầu giá

Trong hoàng cung, vị Hầu giá Quan Lớn Đệ Tứ được tôn trọng như một biểu tượng của quyền lực và uy tín. Ông thường chỉ xuất hiện trong những dịp lễ lớn và được mời đến bằng cách đặc biệt. Khi được mời, ông sẽ diện áo vàng, được thêu hình rồng, hổ, mặc đai và trang sức màu vàng, tất cả tạo nên một bức tranh lung linh của quyền lực.

Vai trò chính của ông là giám sát và kiểm tra Tứ Phủ, vị trí quan trọng trong việc duy trì trật tự và an ninh trong hoàng cung. Khi tham dự các buổi lễ, ông thường thực hiện các nghi lễ như tấu hương và khai quang, đồng thời kiểm tra các công việc tại Tứ Phủ. Mặc dù ông có thể mang theo kiếm, nhưng ông chỉ sử dụng nó trong các dịp đặc biệt như khi mở phủ kiêm tri đôi nước.

Sau khi hoàn thành nhiệm vụ của mình, ông không ở lại để thưởng thức, mà ngay lập tức rời khỏi cung đi, tượng trưng cho tính cẩn thận và nghiêm túc trong công việc của mình. Theo truyền thống, không có lễ loan giá để mời ông trở lại sau khi ông đã rời khỏi cung. Điều này thể hiện sự tôn trọng và phân biệt đối xử đặc biệt dành cho vị thần lễ quan này.

Đền thờ

Trong các phủ đền trên khắp Năm Tòa Ông Lớn, Quan Đệ Tứ được thờ cùng với các thần linh khác, thường ngồi bên trái của Quan Giám Sát hoặc bên phải của Quan Tam Phủ.

Ngoài ra, ông còn có một đền thờ riêng tại Khu Phố Đông Thái, Thị Trấn Vĩnh Bảo, Huyện Vĩnh Bảo, TP Hải Phòng. Theo truyền thuyết, ban đầu dự kiến xây dựng đền thờ của ông cùng với di tích của Đền Đồng Bằng. Tuy nhiên, sau nhiều lần xây dựng, đền thờ của ông luôn gặp phải hỏng hóc. Sau này, khi chọn địa điểm tại Vĩnh Bảo ngày nay, đền thờ của ông mới được hoàn thành và từ đó ông được thờ ở đó.

Mặc dù có những tài liệu cho rằng ông không có đền thờ riêng và đền thờ của ông mới được xây dựng từ thời hiện đại, nhưng thực tế, đền thờ của ông đã tồn tại từ xa xưa và có nguồn gốc từ thời kỳ của Vua Hùng. Tuy nhiên, qua nhiều thăng trầm của lịch sử và những cuộc chiến tranh, đền thờ của ông đã bị hủy hoại hoàn toàn.

Theo Ban Quản Lý di tích Đền Quan Lớn Đệ Tứ, trong quá trình làm móng, đặt mái để xây dựng lại đền thờ trên nền đất cũ, Quan Đệ Tứ đã hóa thành Hoàng Xà để chứng giám bản đền. Hình ảnh về sự xuất hiện của Hoàng Xà hiện nay vẫn được lưu giữ tại đền thờ của ông.

Đền thờ của Quan Đệ Tứ bao gồm Ban Công Đồng ở trung tâm, cùng với các cung thờ Tam Tòa Thánh Mẫu bên phải, Đức Thánh Trần bên trái, và phía hậu cung thờ Quan Đệ Tứ. Ngoài sân, hai bên có Lầu Cô và Lầu Cậu, cũng như khu vực thờ Ngũ Hổ.

Dù có ít thông tin về Quan Đệ Tứ trong tài liệu lịch sử, nhưng vị thế và vai trò của ông là không thể phủ nhận. Như một người gìn giữ bình an cho đất nước, ông đại diện cho sự ổn định và uy tín của chính quyền. Với vai trò vàng son của mình, Quan Đệ Tứ Khâm Sai đã góp phần không nhỏ vào việc duy trì và phát triển của xứ sở Văn Lang.