Tổng hợp những đồ thờ cần có trong nhà thờ họ

Nhà thờ họ là nơi linh thiêng của dòng họ, cũng là trung tâm của các hoạt động tâm linh, thường được dùng để thờ cúng và tưởng nhớ công ơn của những người đã khuất, những người đã góp phần xây dựng nên truyền thống gia đình và công ơn sinh thành. Trong các công trình kiến trúc truyền thống này, các vật phẩm thờ cúng đóng vai trò quan trọng, mang theo một ý nghĩa sâu sắc về tâm linh và văn hóa gia đình. Những vật phẩm thờ cúng thường bao gồm các đồ vật như bàn thờ, bức tượng hoặc bức tranh thần linh (thường là các vị thần, tổ tiên), bát đĩa, nến, hoa và các loại thức ăn như cơm, trái cây, rượu vang… Mỗi loại đồ thờ đều mang theo một ý nghĩa riêng biệt. Để biết thêm thông tin chi tiết, hãy tham khảo bài viết sau của Phúc Lâm Sơn Đồng.

Tổng hợp những đồ thờ cần có trong không gian thờ cúng từ đường

Bàn thờ

Trong không gian thờ cúng của mỗi gia đình Việt, hương án hoặc bàn thờ đóng vai trò vô cùng quan trọng và không thể thiếu. Bàn thờ là nơi linh thiêng, thường được thiết kế theo dạng hình chữ nhật hoặc chữ L, tùy thuộc vào không gian và kiến trúc của nhà thờ họ. Thường được chế tác từ gỗ và được trang trí bằng những hoa văn tinh xảo, hương án và bàn thờ thường đặt ở vị trí trung tâm và cao nhất trong không gian thờ cúng, gần tường hoặc góc phòng, tạo nên một điểm nhấn linh thiêng.

Hiện nay, hương án và bàn thờ thường được làm từ gỗ tự nhiên như gỗ trắc, gỗ hương, gỗ gụ, mang lại không gian thờ cúng ấm áp và trang nghiêm. Chúng có thể được trang trí bằng các vật phẩm thờ cúng khác như đèn, nhang, hoa và các vật phẩm tâm linh khác. Hương án là nơi thờ phụng tổ tiên và các vị thần linh, không chỉ là phần trang trí mà còn mang ý nghĩa tôn kính và gợi nhớ đến tổ tiên.

Trên bàn thờ, thường đặt các tượng thần, bức tranh và các vật phẩm linh thiêng khác. Gia đình thường cúng thờ bằng cách đốt nhang, đặt trà, hoa và thức ăn lên bàn thờ, thể hiện lòng tôn kính và mong muốn mang lại bình an và phúc lộc cho gia đình.

Hoành phi câu đối

Hoành phi là một phần không thể thiếu trong không gian thờ cúng của nhà thờ họ. Trong đó, hoành phi là một tấm bằng nằm ngang được treo hoặc đặt ở vị trí trung tâm và cao nhất trong khu vực thờ cúng từ đường. Thường thì hoành phi được trang trí và chạm khắc theo ý muốn của gia chủ, thường là những khổ hình chữ nhật.

Chất liệu chính để làm hoành phi thường là gỗ, tuy nhiên ở những nhà có điều kiện hơn, hoành phi cũng có thể được làm bằng đồng. Ý nghĩa của hoành phi không chỉ đơn thuần là ca tụng công đức của tổ tiên, mà còn là biểu tượng của sự kính trọng và tri ân của con cháu đối với gia tiên. Nó cũng là cách để giáo dục về những giá trị truyền thống như hiếu, nhân, tình đoàn kết, lòng yêu nước, và tình cảm gia đình và làng xã.

Một điểm đặc biệt của hoành phi là việc kết hợp với câu đối, được gọi là doanh thiếp hoặc đối liên, thường được làm bằng gỗ sơn son hoặc thiếp vàng. Phần câu đối thường được viết bằng mực đen, đỏ hoặc vàng, tùy thuộc vào sự phối màu của nghệ nhân và ý nghĩa của từng bức hoành phi.

Ngoài hoành phi, trong một số trường hợp, cuốn thư câu đối cũng được sử dụng thay thế. Đây là một phần không thể thiếu trong kiến trúc nhà thờ họ, đặc biệt là ở các vùng miền Bắc và Trung Việt Nam.

Cửa Võng

Cửa võng cũng là một phần không thể thiếu trong không gian của nhà thờ họ hoặc nhà từ đường. Thường được thiết kế theo hình dạng mô phỏng chữ M, tạo nên một hình dáng độc đáo và thu hút.

Vị trí thường của cửa võng là ở phía trước của gian thờ chính giữa, dưới bức đại tự. Chúng có vai trò kết nối giữa câu đối và đồng thời phân chia không gian của ban thờ với bên ngoài.

Chất liệu chủ yếu để làm cửa võng là gỗ, thường được sơn son và thiếp vàng. Trên bề mặt của cửa võng thường được điêu khắc hoa văn đối xứng hai bên, tạo nên một vẻ đẹp trang trọng và ấn tượng.

Cửa võng không chỉ làm đẹp không gian mà còn mang ý nghĩa sâu sắc về sự tôn kính và tạo nên không gian linh thiêng trong nhà thờ họ. Điều này khiến cho cửa võng trở thành một trong những bộ phận cần thiết và không thể thiếu trong không gian thờ cúng.

Bộ đồ thờ

Bộ đồ thờ đóng vai trò không thể thiếu trong không gian thờ cúng của nhà thờ họ. Có một số loại bộ đồ thờ phổ biến, bao gồm bộ tam sự, bộ ngũ sự, bộ thất sự và bộ cửu sự. Tuỳ thuộc vào điều kiện kinh tế và sở thích, gia chủ có thể chọn mua đầy đủ bộ đồ thờ hoặc chỉ mua một phần cơ bản.

Bộ tam sự gồm ba món bao gồm một lư hương và hai cây đèn, hay còn gọi là hai chân nến. Bộ ngũ sự (gồm năm món) bao gồm một lư hương và hai cây đèn, thường kèm theo đôi hạc. Bộ thất sự (gồm bảy món) bao gồm một lư hương và hai cây đèn, cùng với đôi hạc và hai bình hoa. Bộ cửu sự (gồm chín món) bao gồm một lư hương và hai cây đèn, đôi hạc, hai bình hoa và hai ống cắm hương.

Đẳng tế

Đẳng tế là khái niệm quan trọng trong không gian thờ cúng của nhà thờ dòng họ tổ tiên, là một phần cốt lõi của phòng thờ, nơi bày đặt các vật phẩm tế lễ và thực hiện các nghi lễ tôn kính tổ tiên.

Thường thì, mỗi nhà thờ cần ít nhất một đôi đẳng tế, tức là hai chiếc bàn đẳng tế. Chúng thường được đặt ở vị trí trung tâm và cao nhất trong không gian thờ cúng. Bàn đẳng tế thường được làm từ gỗ, và thường được trang trí với các hoa văn và khắc chạm tinh tế.

Trên bàn đẳng tế, các vật phẩm tế lễ như rượu, thức ăn, trà, hoa và các vật phẩm linh thiêng khác thường được sắp xếp. Những vật phẩm này được coi là món quà tôn kính và cúng dường cho tổ tiên, thể hiện sự tôn trọng và tri ân đối với tổ tiên và ông bà trước đây.

Với vai trò quan trọng trong không gian thờ cúng, đẳng tế mang lại sự trang trọng, cũng là nơi thể hiện sự kết nối giữa thế gian và thần giới. Chúng góp phần tạo nên không khí linh thiêng và tôn nghiêm trong nhà thờ dòng họ tổ tiên.

Bộ Bát Cửu, Chấp Kích

Bộ bát bửu và Chấp Kích là một phần không thể thiếu trong không gian thờ cúng của nhà thờ dòng họ tổ tiên. Đây là một bộ binh khí đặc biệt, bao gồm nhiều loại binh khí như mác, đao, kích, thương, phủ việt (búa), cờ tiết mao và bảng có chữ “Tĩnh Túc” và “Hồi Tị”.

Bộ binh khí này mang ý nghĩa tâm linh vô cùng quan trọng, không chỉ để bảo vệ gia đình dòng họ khỏi những điều xấu mà còn mong muốn mang lại sự an yên, hạnh phúc cho gia đình. Chúng đại diện cho sức mạnh và quyền năng, được coi là một biểu tượng của sự bình an và thịnh vượng.

Khám Thờ

Khám thờ là một đồ thờ cúng đặc biệt có cửa có thể đóng mở, bên trong thường đặt bài vị. Trên phần giữa của khám thờ thường có hai chữ “Thần Chủ” được viết. Thờ Thần Chủ là việc tôn vinh và tri ân tổ tiên từ bốn đời trở lên: Cao, Tằng, Tổ, Khảo. Điều này thể hiện sự tôn kính và biết ơn đối với những đóng góp quan trọng của tổ tiên trong dòng họ gia đình.

Hạc thờ

Hạc là một loài chim quý hiếm thường được dùng trong không gian thờ cúng của gia đình dòng họ với ý nghĩa vô cùng cao quý. Tại Việt Nam, hạc được coi là một biểu tượng đặc biệt trong đạo giáo, tượng trưng cho sự tinh túy và thanh cao. Trong không gian thờ, hạc thường được thể hiện cầm ngọc minh châu để biểu lộ sự quý giá và sang trọng, hoặc cầm hoa sen để tượng trưng cho sự giác ngộ. Kích thước của hạc thờ thường phù hợp với không gian của từng gia đình, và chúng thường được chế tác từ các loại gỗ như gỗ mít, gụ, dổi, vàng tâm cùng nhiều loại gỗ khác, tuỳ thuộc vào sở thích và lựa chọn của gia chủ.

Lục Bình

Lục bình được coi là một biểu tượng mang lại tài lộc và may mắn trong văn hóa truyền thống. Nó thu hút sự mới mẻ và thuận lợi, đồng thời mang đến tiền tài cho gia chủ.

Hình dáng của lục bình đặc biệt, với miệng bình loe và thân bình rộng, cổ hẹp. Miệng bình loe được xem như cửa khí mang lại sự thuận lợi và may mắn. Đồng thời, thân bình rộng và cổ hẹp giúp bảo quản tài sản cho gia chủ, giữ cho tài lộc luôn ổn định trong gia đình.

Lục bình thường được làm từ các vật liệu như gốm, đá quý, hoặc kim loại quý như bạc, vàng. Ngoài việc biểu thị cho tài lộc, lục bình còn mang giá trị văn hóa và nghệ thuật cao, được trân trọng và sử dụng trong không gian trang trí và thờ cúng.

Kiệu thờ

Kiệu thờ là tín vật tâm linh quan trọng trong lễ hội, thường được sử dụng để tôn vinh và thờ cúng các thần linh và tổ tiên.

Quán tẩy

Quán tẩy có hai loại: quán tẩy rượu và quán tẩy nước. Chúng được sử dụng để rửa tay và chân trước khi cúng tế, đóng vai trò quan trọng trong các nghi thức tế lễ.

Giá chiêng trống

Giá chiêng trống là phần không thể thiếu trong các dịp lễ của dòng họ. Nó bao gồm chiêng và giá đựng trống, đóng vai trò quan trọng trong việc thực hiện các nghi thức tế lễ.

Hy vọng thông tin về những đồ thờ cần có trong không gian nhà thờ họ mà Phúc Lâm đã tổng hợp sẽ mang lại ích lợi cho mọi người. Việc hiểu và tôn trọng các vật phẩm tâm linh trong không gian thờ cúng là một cách để kính trọng và tri ân tổ tiên, đồng thời tạo ra một không gian linh thiêng và trang nghiêm trong lễ cúng. Cảm ơn đã theo dõi và hy vọng rằng thông tin này sẽ giúp ích cho việc duy trì và phát triển truyền thống văn hóa của mỗi gia đình.