Sập thờ là gì? Ý nghĩa của Sập thờ

Trong nhiều gia đình Việt Nam, sập thờ không chỉ là một chiếc bàn thờ, mà còn là biểu tượng của tâm linh và truyền thống văn hóa sâu sắc. Sập thờ không chỉ đơn thuần là nơi thờ phụng tổ tiên, mà còn là điểm tựa tinh thần, nơi gắn kết tình thân và tạo ra một không gian thanh tịnh, an lành cho gia đình. Trong bài viết này, hãy cùng Phúc Lâm tìm hiểu về lịch sử hình thành và ý nghĩa của sập thờ trong đời sống hàng ngày của người Việt Nam. Từ đó, chúng ta có thể hiểu rõ hơn về tầm quan trọng của sập thờ và vai trò của nó trong việc duy trì và phát triển các giá trị truyền thống của dân tộc. Hãy cùng khám phá sâu hơn về một phần không thể thiếu của văn hóa Việt Nam – sập thờ.

Sập thờ là gì?

Sập thờ là một loại của bàn thờ, có hình dạng hình chữ nhật hoặc vuông, được sử dụng trong các không gian thờ cúng. Chúng đóng vai trò quan trọng trong việc tôn vinh tổ tiên và thực hiện các nghi lễ tôn kính trong văn hóa và tôn giáo của nhiều dân tộc.

Sập thờ thường được thiết kế với nhiều kích thước khác nhau để phù hợp với nhu cầu và không gian của gia đình sử dụng. Chúng thường có kích thước lớn để tạo nên một không gian thờ cúng trang nghiêm và đầy đủ. Tuy nhiên, việc sử dụng sập thờ có thể gặp khó khăn trong các không gian thờ cúng có diện tích hạn chế do kích thước lớn của chúng.

Trong truyền thống, sập thờ đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sự kết nối với tổ tiên và thể hiện sự tôn kính và sự tôn trọng đối với họ. Nó thường là nơi để đặt các vật phẩm thờ cúng như hình ảnh tổ tiên, cây cỏ, và đèn cúng. Sập thờ có sự đa dạng trong thiết kế và kích thước để phù hợp với đặc điểm của từng gia đình và vùng miền.

Sập Thờ Gỗ: Lịch Sử và Phát Triển

Sập thờ gỗ, một phần không thể thiếu trong không gian thờ cúng của người Việt, không chỉ là nơi thể hiện lòng thành kính đối với tổ tiên mà còn là biểu tượng của truyền thống và nghệ thuật dân gian. Trong nền văn hóa dân gian, sập thờ là một là một tác phẩm nghệ thuật đích thực, thể hiện sự tôn trọng và lòng thành kính đối với tổ tiên và thần linh.

• Lịch Sử Hình Thành:

Nguyên bản của sập thờ có thể được truy vết về thời kỳ giữa thế kỷ XVII tại đình Phú Thượng, quận Tây Hồ, Hà Nội. Chiếc sập này, mặc dù đơn giản về cấu trúc và kích thước, đã làm nổi bật với họa tiết rồng, phượng và hệ thống đao mác chạm trên bề mặt một cách mạnh mẽ, dứt khoát, thể hiện sự mạnh mẽ và uy nghi của nghệ thuật thời đó.

• Phát Triển:

Sự phát triển của sập thờ tiếp tục trong thời kỳ Đinh, khoảng giữa thế kỷ XVII. Một ví dụ điển hình là chiếc sập được làm từ đá ở cửa điện thờ chính đền vua Đinh ở Hoa Lư, Ninh Bình. Sập được tạc thêm hai con rồng bó hai bên, tạo thành hình tay ngai, biểu tượng cho uy nghi của nơi thờ cúng. Sự tinh xảo trong chạm khắc và sự táo bạo trong sáng tạo đã làm cho sập thờ trở thành một tác phẩm nghệ thuật đích thực.

Cùng với sự phát triển về kỹ thuật và nghệ thuật, sập thờ gỗ ngày càng được chạm khắc kỹ lưỡng và trang trí một cách tinh tế. Các họa tiết trên sập thờ thường tượng trưng cho sự giàu có, thịnh vượng và sự kính trọng đối với vị thần linh và tổ tiên. Sự hài hòa giữa yếu tố ngũ hành và các biểu tượng tâm linh được thể hiện một cách tỉ mỉ, tạo nên không gian thờ cúng vừa trang trọng, vừa mang tính nghệ thuật cao.

Trong quá trình phát triển, sập thờ gỗ đóng vai trò quan trọng trong việc thể hiện lòng thành kính và sự tôn trọng đối với tổ tiê, cũng là một phần của văn hóa, góp phần làm giàu thêm, độc đáo văn hoá dân gian Việt Nam.

Kích thước của Sập thờ

Khi bạn bắt đầu tìm kiếm một chiếc sập thờ để trang trí không gian thờ cúng của mình, một trong những yếu tố quan trọng mà bạn cần xem xét là kích thước của nó. Trong văn hóa truyền thống của người Việt, kích thước của sập thờ không chỉ đơn giản là một con số ngẫu nhiên mà nó thể hiện sự kết hợp giữa thẩm mỹ và phong thủy.

Theo quan niệm từ xa xưa, kích thước của sập thờ cần phải nằm trong vòng cung đẹp của thước lỗ ban. Thước lỗ ban là một loại thước được sử dụng để đo kích thước của lăng mộ và nội thất. Nó được chia thành 8 cung biểu đồ Bát quái, mỗi cung có 4 âm cung nhỏ bên trong, và trong mỗi cung này có các dấu hiệu tốt và xấu.

Thường thì những điểm tốt được sử dụng là Tài, Nghĩa, Quan, và Ban, trong khi những dấu hiệu xấu có thể mang lại những tai ương, rối ren, bất hòa, và thậm chí là tử vong. Tuy nhiên, những điều này chỉ là quan niệm và chưa thực sự được chứng minh. Dù vậy, nhiều gia đình vẫn tuân theo nguyên tắc này để đảm bảo cuộc sống của họ luôn êm ấm.

Dưới đây là các kích thước phổ biến của sập thờ, và bạn có thể tham khảo để lựa chọn một chiếc sập thờ phù hợp với không gian và nhu cầu của gia đình mình:

Sập thờ đơn cấp:

• Chiều dài: 1m97, 2m17, 2m23
• Chiều rộng: 87cm, 1m07, 1m27
• Chiều cao: 1m27, 1m47

Sập thờ tam cấp:

• Tầng 1: 1m97, 2m17, 2m23
• Tầng2: 2m23
• Tầng 3: 2m17 (1m97), chiều rộng 43cm, chiều cao 1m47

Sập thờ nhị cấp:

• Tầng 1: Chiều cao 1m17 hoặc 1m27, chiều rộng 81cm
• Tầng 2: Chiều cao 1m27 hoặc 1m47, chiều dài 2m17 (hoặc 1m97), chiều rộng 46cm

Sập thờ thông thường:

• Chiều rộng: 1m07 (1m27)
• Chiều cao: 1m27
• Chiềudài: 1m97 (2m17)

Sập thờ có bàn cúng cơm:

• Kích thước 1: 67cm x 47cm
• Kích thước 2: 87cm x 61cm x 47cm

Tất cả các kích thước này được tính toán và căn chuẩn cẩn thận để đảm bảo rằng sản phẩm không chỉ thẩm mỹ mà còn phù hợp với phong thủy. Chọn một chiếc sập thờ với kích thước phù hợp có thể giúp gia đình bạn tránh khỏi những tình huống không may mắn và tạo ra một không gian thờ cúng tốt cho bình an và thịnh vượng.

Ý nghĩa tinh thần của Sập Thờ

Sập thờ không đơn thuần là một sản phẩm nghệ thuật đơn thuần hay một món đồ nội thất sang trọng, quan trọng hơn nó là biểu tượng của lòng thành kính và sự tôn trọng đối với tổ tiên và thần linh trong văn hóa dân gian Việt Nam, cũng là nơi mà con cháu thể hiện lòng thành của đối với bề trên, những người đã khuất.

Trong không gian thờ cúng của các gia đình, sập thờ đóng vai trò quan trọng là nơi để con cháu thể hiện lòng thành kính của mình. Việc sắp xếp và trưng bày sập thờ là một hành động biểu hiện của lòng thành sâu sắc và tôn kính.

Ngoài ra, sập thờ còn được coi là vật dụng của thần, đồng thời mang ý nghĩa cao quý và linh thiêng, phản ánh ý thức tôn sùng của người Việt Nam đương thời. Việc duy trì và chăm sóc sập thờ không chỉ là nghĩa vụ mà còn là một nghi lễ, một phần của văn hóa và truyền thống gia đình.

Có thể nói rằng, sập thờ không đơn thuần là một món nội thất, nó là biểu tượng của lòng thành kính, tôn trọng và sự kết nối giữa thế hệ. Nó cũng được coi là một phương tiện giúp ngăn chặn ma quỷ và mang lại may mắn, hạnh phúc cho gia đình. Do đó, không ngạc nhiên khi sập thờ là lựa chọn phổ biến trong các gia đình Việt Nam, không chỉ làm bàn thờ trong nhà mà còn được sử dụng trong các đền thờ họ, nhà thờ làng.

Với ý nghĩa sâu sắc và tinh thần phong phú của mình, sập thờ luôn là một phần không thể thiếu trong cuộc sống của người Việt Nam, đồng thời là một minh chứng cho sự gắn kết mạnh mẽ và lòng biết ơn về quá khứ của dân tộc. Đồng hành cùng những truyền thống văn hóa và tôn giáo, sập thờ vẫn tiếp tục là biểu tượng của sự tôn trọng và sự kính trọng đối với tổ tiên, là nguồn động viên và an ủi cho mỗi gia đình Việt Nam.